Wspomagające i alternatywne metody komunikacji (augmentative and alternative communication – AAC) to „(…) wszelkie sposoby umożliwiające osobom ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi przekazanie i odbieranie komunikatów” (Grycman, Kaczmarek 2017, s. 347).

AAC uzupełnia lub zastępuje porozumiewanie się głosem i/lub pismem po to, aby osoba korzystająca z AAC mogła skutecznie porozumiewać się z otoczeniem i lepiej funkcjonować w codziennym życiu (Grycman, Kaczmarek 2017).

Osoba porozumiewająca się AAC = użytkownik AAC

AAC – dla kogo?

Z komunikacji wspomagającej i alternatywnej korzystają zarówno dzieci i dorośli, którzy:

–   dobrze rozumieją mowę, ale sami nie mówią,

– rozumieją mowę, AAC używają wtedy, gdy odbiorca ich wypowiedzi ma trudności
ze zrozumieniem,

–  nie posługują się mową (w ogóle albo niewielkim zakresie) po to, aby się skomunikować (Kwasiborska 2008).

Jakie są formy systemów AAC?

Pierwszy podział systemów AAC dzieli je na normalne formy AAC
i specjalne formy AAC. Wśród normalnych systemów AAC możemy wyróżnić: gestykulację, ekspresję twarzy, język ciała. Wśród specjalnych form systemów AAC można wyróżnić m.in. język migowy, system PCS, system symboli Blissa, system piktogramów (Kwasiborska 2008).

Co to jest paszport komunikacyjny?

Paszport komunikacyjny, inaczej folder osobisty jest dokumentem obejmującym informacje
o właścicielu (przedstawia jego zachowania i reakcje, sposoby porozumiewania się, refleksje osobiste, zawiera instrukcje dotyczące form opieki nad właścicielem) (Grycman, Kaczmarek 2017).

Użytkownicy AAC zazwyczaj posiadają paszporty komunikacyjne, dzięki którym można poznać ich system porozumiewania się!

O AAC w praktyce:

https://www.youtube.com/watch?v=8YCZ8S676eE

Stowarzyszenie „Mówić bez Słów – ISAAC Polska”:

https://aac.org.pl/

Artykuły o AAC:

https://www.fundacjaavalon.pl/abc/alternatywne_metody_porozumiewania_sie_czesc_i.html

https://www.fundacjaavalon.pl/abc/alternatywne_metody_porozumiewania_sie_czesc_ii.html

 

Bibliografia:

1. Grycman M., Kaczmarek B.B. (2017). Podręczny słownik terminów AAC (komunikacji wspomagającej i alternatywnej). Kraków: Impuls.
2. Kwasiborska J. (2008). Alternatywne i wspomagające metody komunikacji (AAC) – skuteczne wykorzystanie dostępnych metod, W: J. Porayski-Pomsta (red.), Diagnoza i terapia w logopedii, Warszawa: ELIPSA.

 

Opracowała:

Marta Giza – logopeda